درمان واریکوسل به منظور بهبود جریان و انتقال خون در عروق بیضه ها انجام می شود. البته در مواقعی نیز نیاز به انجام اقدام درمانی خاصی نبوده و در این خصوص باید حتما با متخصص اورولوژی مشورت نمود. کیسه‌ی بیضه لایه‌ای از بافت پوست می‌باشد که بیضه‌ها را نگه می‌دارد. علاوه بر این رگ های خونی و سیاهرگ‌هایی که خون را به غدد تولید مثل انتقال می‌دهند نیز در این کیسه قرار دارند. ناهنجاری‌های سیاهرگ در کیسه‌های بیضه منجر به ایجاد واریکوسل خواهد شد. این حالت در واقع به علت بزرگ تر شدن سیاهرگ ها در درون کیسه‌ی بیضه ایجاد می‌شود. واریکوسل فقط در کیسه‌ی بیضه رخ می‌دهد و مشابه رگ‌های واریس که در پاها ایجاد می‌شوند است.
این حالت منجر به کاهش تعداد اسپرم ها و کاهش کیفیت آن‌ها شود، در برخی افراد حتی موجب ناباروری نیز خواهد شد. انقباض بیضه ها نیز از دیگر مشکلاتی است که رخ خواهد داد. این عارضه به نسبت شایع است و در بزرگسالان در ۱۵ درصد موارد و در نوجوانان در ۲۰ درصد جمعیت مردان دیده شده‌اند. بیشترین سن بروز آن‌ها در ۱۵ تا ۲۵ سالگی است. واریکوسل اغلب در دوره‌ی بلوغ شکل می‌گیرند و در سمت چپ کیسه‌ی بیضه بیشتر دیده می‌شوند. ساختار بیضه‌ی راست و چپ عینا مشابه هم نیست. این عارضه می تواند در هر دو بیضه نیز باشد اما بسیار نادر است. در تمام موارد نیز این عارضه بر روی باروری مردان تاثیر گذار نیست.
شیوه‌های درمان واریکوسل
همیشه درمان این مشکل ضرورتی ندارد، بلکه در مواردی که عوارضی ایجاد شده باشد مشابه درد، تحلیل بیضه‌ها و ناباروری. هدف جراحی بیضه‌ها در این موارد انتقال جریان خون به دیگر رگ های سالم است. در مردانی که علت ناباروری به این مشکل برمی‌گردد معمولا با درمان آن کیفیت اسپرم ها افزایش یافته و مشکل ناباروری کاهش می‌یابد.
درمان واریکوسل معمولا خطر اندکی داشته که در پایین به آن‌ها اشاره شده است:
- جمع شدن مایعات در اطراف کیسه‌ی بیضه
- برگشت مجدد واریکوسل
- عفونت
- آسیب به عروق
روش‌های درمان واریکوسل
- جراحی باز: این درمان معمولا تحت بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می‌شود. جراح معمولا از طریق کشاله ی ران انجام می شود، در برخی موارد نیز از قسمت پایین شکم این جراحی صورت می‌گیرد. پیشرفت هایی که در زمینه‌ی این جراحی صورت گرفته سبب شده تا عوارض آن به شدت کاهش یابند. برای مثال یک نمونه از این پیشرفت ها استفاده از میکروسکوپ در حین جراحی می باشد. در این نوع درمان ممکن است پس از دو روز به فعالیت‌های عادی باز گردید و ورزش ها و فعالیت های سنگین تر حدود دو هفته بعد می تواند شروع شود. درد پس از جراحی واریکوسل نیز خفیف است و ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد.
- مصرف دارو بعد از جراحی واریکوسل: برای کاهش درد پزشک فرد مسکن تجویز کرده و علاوه بر این، فرد نباید رابطه‌ی جنسی برای یک دوره‌ی زمانی داشته باشد. افزایش کیفیت اسپرم ها پس از این جراحی چندین ماه طول می‌کشد. علت این امر این است که سه ماه برای تولید اسپرم های جدید زمان نیاز است. در شیوه‌های جراحی با میکروسکوپ نرخ موفقیت عمل بسیار بالاتر از شیوه‌های دیگر جراحی است.
- جراحی لاپاروسکوپیک: جراح برش کوچکی روی شکم ایجاد کرده و ابزار کوچکی را از طریق این مجرا وارد می کند تا عارضه‌ی درون بیضه را مشاهده کرده و اصلاح کند. این شیوه نیز با بیهوشی انجام می‌گیرد.
- استفاده از رگ‌های زیر جلدی: رادیولوژیست یک لوله را از طریق رگ کشاله‌ی ران یا گردن عبور می‌دهد تا از طریق آن ابزار مختلف را عبور دهد. رگ های متورم در مونیتور دیده شده و پزشک قطعاتی به نام coil یا موارد دیگری را به درون رگ آزاد می‌کند تا در جریان خون رگ مورد نظر تداخل ایجاد کند تا حالت تورم رگ از بین برود. این شیوه به اندازه‌ی جراحی کیسه‌ی بیضه صورت نمی‌گیرد ولی به نسبت آن کمتر تهاجمی می باشد. بعد از استفاده از این شیوه بعد از دو روز می‌توانید به سر کار باز گردید و پس از ۱۰ روز ورزش را شروع کنید.
- درمان‌های غیرجراحی: شامل تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای ضدالتهابی و استفاده از لباس‌های حمایتی برای کاهش درد می‌شود.
- جراحی واریکوسلکتومی: یک روش جراحی کم تهاجمی که در آن وریدهای آسیب دیده بسته می‌شوند. این روش می‌تواند از طریق جراحی باز، لاپاراسکوپی یا میکروسکوپی انجام شود.
- آمبولیزاسیون واریکوسل: یک روش غیرجراحی که در آن یک کویل یا ماده مسدودکننده درون ورید آسیب‌دیده قرار داده می‌شود تا جریان خون متوقف شود.
- درمان‌های طبیعی: شامل اصلاح تغذیه، مصرف مکمل‌های حاوی روی و ویتامین C، و انجام تمرینات ورزشی برای بهبود گردش خون.
- مراقبت‌های بعد از درمان: پس از جراحی یا سایر روش‌های درمانی، توصیه می‌شود بیمار تا مدتی از فعالیت‌های سنگین خودداری کند و از کمپرس یخ برای کاهش التهاب استفاده نماید.
علائم واریکوسل چیست؟
اگر فرد این علائم را داشته باشد به احتمال زیاد دچار عارضه واریکوسل است و بهتر است هرچه سریعتر نسبت به درمان واریکوسل اقدام کند.
- احساس درد یا سنگینی در بیضه‌ها، به ویژه پس از فعالیت فیزیکی
- تورم یا بزرگ شدن یکی از بیضه‌ها
- قابل مشاهده بودن رگ‌های متورم زیر پوست بیضه
- احساس گرما در بیضه‌ها
- کاهش تولید تستوسترون و مشکلات باروری
اختلال واریکوسل باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
واریکوسل می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- کاهش کیفیت و تعداد اسپرم
- ایجاد درد مزمن در ناحیه بیضه
- کاهش تولید تستوسترون
- اختلال در رشد بیضه‌ها (به‌ویژه در نوجوانان)
- افزایش خطر ناباروری
چه عواملی باعث ایجاد واریکوسل می‌شود؟
- اختلال در عملکرد دریچه‌های وریدی که باعث برگشت خون و تجمع آن در وریدهای بیضه می‌شود.
- افزایش فشار داخل شکم که می‌تواند ناشی از یبوست مزمن، ورزش‌های سنگین یا اضافه‌وزن باشد.
- ژنتیک و سابقه خانوادگی در ضعف دیواره‌های وریدی.
- اختلال در گردش خون کلیوی که بر روی رگ‌های بیضه تاثیر می‌گذارد.
- ایستادن طولانی‌مدت که می‌تواند باعث فشار روی رگ‌های لگنی شود.
آیا واریکوسل ارثی است؟
واریکوسل به طور مستقیم یک بیماری ارثی محسوب نمی‌شود، اما استعداد ژنتیکی در بروز آن نقش دارد. اگر در خانواده فرد سابقه بیماری‌های عروقی مانند واریس یا مشکلات دریچه‌ای وریدی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به واریکوسل و نیاز به پیشگیری و درمان واریکوسل افزایش می‌یابد. همچنین ضعف بافت همبند و دیواره‌های رگ‌ها که می‌تواند ژنتیکی باشد، از عوامل زمینه‌ساز این اختلال است.
تاثیر تغذیه و اصلاح سبک زندگی در درمان واریکوسل
- مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان مانند سبزیجات، میوه‌ها، ویتامین C و E که به بهبود جریان خون کمک می‌کنند.
- کاهش مصرف چربی‌های اشباع‌شده و غذاهای فرآوری‌شده که موجب التهاب در بدن می‌شوند.
- هیدراته ماندن با نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز برای بهبود گردش خون.
- ورزش منظم به‌ویژه تمرینات سبک مثل پیاده‌روی و یوگا که باعث بهبود جریان خون در ناحیه لگن و بیضه‌ها می‌شود.
- کاهش مصرف الکل و سیگار که تاثیر منفی بر سلامت عروق خونی دارد.
- مدیریت استرس از طریق تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن و تمرینات تنفسی.
چه کسانی دچار اختلال واریکوسل می‌شوند؟
مردان جوان، به‌ویژه بین ۱۵ تا ۲۵ سال، بیشتر در معرض ابتلا به واریکوسل هستند. افرادی که سابقه خانوادگی مشکلات وریدی مانند واریس دارند، ورزشکارانی که تمرینات سنگین انجام می‌دهند، و کسانی که ساعات طولانی در حالت ایستاده یا نشسته قرار دارند، نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. همچنین، مردانی که دچار یبوست مزمن هستند و هنگام دفع فشار زیادی وارد می‌کنند، ممکن است بیشتر به این اختلال دچار شوند. ضعف دیواره‌های عروقی و مشکلات در گردش خون نیز از دیگر عوامل مؤثر در بروز واریکوسل محسوب می‌شوند.
با توجه به علائم واریکوسل چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائمی مانند درد مداوم یا افزایش‌یابنده در بیضه‌ها، تورم یا تغییر اندازه بیضه، وریدهای متورم و برجسته، و مشکلات باروری مانند کاهش کیفیت اسپرم، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین، اگر دچار کاهش میل جنسی یا علائم مرتبط با کاهش تستوسترون شدید، مشورت با متخصص ضروری است. بی‌توجهی به این علائم ممکن است منجر به مشکلات جدی‌تر مانند اختلالات هورمونی یا ناباروری شود. مراجعه زودهنگام به پزشک می‌تواند به تشخیص و درمان موثر کمک کند و از بروز عوارض بعدی جلوگیری نماید.
بعد از انجام این اقدامات درمانی، داروهای تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید و لباس‌های زیر ورزشکار و مناسب بپوشید تا درد این ناحیه نیز کاهش یابد. پوشیدن لباس های زیر تنگ باعث کمتر شدن ناراحتی در بیضه ها و جلوگیری از بیشتر شدن درد می شود.
۰ Comments