بیضه ها بخشی از دستگاه تناسلی مردان است که وظیفه تولید اسپرم و هورمون های مردانه مانند تستوسترون را بر عهده دارد. این عضو مهم بدن مردان به دمای بالاتر از ۳۷ درجه حساس است، به همین دلیل در کیسه ای به نام کیسه بیضه قرار گرفته است تا دمای آن تنظیم شود. اختلال در عملکرد بیضه ها باعث مشکلات جدی همانند اختلالات جنسی و ناباروری در مردان، ناهماهنگی هورمون ها و… می گردد. بیماری های بیضه انواع مختلفی دارد که در صورت مشاهده علائم باید سریعا به متخصص اورولوژی خوب مراجعه کنید. به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و روش های درمان انواع بیماری های بیضه تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
انواع بیماری های بیضه
بیماری های بیضه که نوعی اختلالات آلت تناسلی مردان به شمار می رود، انواع مختلفی دارند و معمولا خوش خیم هستند. البته در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع ممکن است بدخیم شوند و درمان آن ها دشوارتر و غیر قابل جبران باشد. بیماری های بیضه شامل پیچ خوردگی بیضه، سرطان بیضه، بیضه نزول نکرده، اپیدیمیت، کیست اپیدیدیم، واریکوسل، هیدوسل، عفونت بیضه می باشد. در ادامه برای مطالعه بیشتر مقاله زگیل تناسلی در مردان را نیز پیشنهاد می کنیم.
۱- سرطان بیضه
اگر سلول های به صورت غیرطبیعی در بیضه ها رشد کنن و تکثیر شوند، سرطان بیضه رخ می دهد. این بیماری می تواند برای یک یا هر دو بیضه در آقایان در سنین مختلف بروز یابد.
عوامل تاثیرگذار در بروز سرطان بیضه
دلیل بروز سرطان بیضه به صورت قطعی مشخص نیست ولی عوامل زیر را می توان در بروز سرطان تاثیرگذار دانست.
- سن: سرطان بیضه می تواند در سنین مختلف بروز یابد ولی معمولا آقایان در سنین ۱۵ تا ۴۰ سالگی بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.
- نژاد و قومیت: احتمال بروز این بیماری در مردان سفید پوست ۵ برابر مردان سیاه پوست است.
- سابقه خانوادگی و وراثت: اگر فردی در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان بیضه وجود داشته است، احتمال بروز سرطان در آن فرد افزایش می یابد.
سرطان بیضه چه علائمی دارد؟
علائم سرطان بیضه شامل موار زیراست:
- احساس وجود توده یا تورم در بیضه ها
- حس کشیدگی و سنگینی در بیضه
- وجود درد در کشاله ران یا انتهای شکم
- احساس درد مداوم در بیضه ها و کیسه بیضه
درمان سرطان بیضه
انجام عمل جراحی یکی از رایج ترین درمان های سرطان بیضه است. توسط شکافی در ناحیه ران، بیضه سرطانی خارج می شود، گاهی نیاز است گره های لنفاوی نیز از شکم خارج شوند. به عنوان درمان مکمل نیز می توان از پرتودرمانی یا شیمی درمانی نیز استفاده نمود.
۲- پیچ خوردگی بیضه ها
بیضه ها در کیسه بیضه توسط طنابی محافظت می شوند. در صورتی که این طناب بچرخد باعث ایجاد اختلال در خونرسانی بیضه ها می شود. بیماری پیچ خوردگی بیضه ها باید به صورت اورژانسی درمان شود و اگر در درمان تاخیری به وجود آید، ممکن است بیضه ها به طور دائمی آسیب ببینند. این بیماری معمولا به دلیل ضربه یا فعالیت های شدید در آقایان جوان بین سنین ۱۲ تا ۱۸ سالگی رخ می دهد. در صورت بروز این بیماری درمان باید سریعا آغاز شود و مراقبت های لازم صورت گیرد.
علائم پیچ خوردگی بیضه
علائم پیچ خوردگی بیضه شامل شروع ناگهانی درد شدید در بیضه است که ممکن است با تورم و حساس شدن بیضه ها و کیسه بیضه، تب و حالت تهوع و استفراغ و سایر علائم همراه باشد.
درمان پیچ خوردگی بیضه
انجام عمل جراحی، می تواند به درمان پیچ خوردگی بیضه ها کمک کند. البته عدم درمان در مدت شش ساعت، به طوری که خونرسانی برای مدت زمان طولانی به بیضه ها مختل شود باعث آسیب دائمی بیضه ها شده و احتمالا باید بیضه ها از بدن خارج شوند.
۳- اپیدیدیمیت
تورم به وجود آمده در قسمت اپیدیم که لوله ای مارپیچی پیچیده شده دور هر کدام از بیضه ها است را اپیدیدیمیت گویند. این بیماری معمولا به دلیل عفونت یا بیماری های جنسی مانند کلامیدیا ایجاد می شود. علائم اپیدیدیمیت ممکن است شامل درد (از خفیف تا شدید)، تورم بیضه یا کیسه بیضه، تهوع و استفراغ و تب باشد.
بیماری اپیدیدیمیت چگونه درمان می شود؟
مهمترین درمان های این بیماری عبارتند از:
- استفاده از آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط متخصص
- استراحت
- استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم
- استفاده از بیضه بند
- استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
شایان ذکر است در صورتی که این بیماری زود تشخبص داده نشود و درمان آغاز نگردد باعث ناباروری مردان می شود.
۴- واریکوسل
واریکوسل وریدهای بزرگ یا گشاد شده در کیسه بیضه است. در حقیقت اگر در فعالیت رگ های بالای بیضه به واسطه بزرگ شدن رگ های بیضه ها تاخیر ایجاد شود، واریکوسل به وجود می آید. واریکوسل معمولا بی خطر است، با این حال می تواند باعث تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت اسپرم شود و در نهیت ناباروری مردان شود. همچنین، این بیماری ممکن است گاهی با درد همراه باشد. در صورتی که در ناحیه بالای بیضه هنگام ایستادن با فشار شدید به بدن برآمدگی احساس کردید سریعا به متخصص اورولوژی خوب مراجعه نمایید. این مسئله باید سریعا مورد بررسی قرار گیرد.
علائم واریکوسل
از مهمترین علائم بیماری واریکوسل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بزرگی بیضه ها
- عدم تقارن بیضه ها
- درد بیضه ها
- ناباروری پس از ازدواج
- تورم عروق بیضه ها
در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه نمایید. لازم به ذکر است که این علائم در حالت ایستاده یا هنگامی که به بدن فشار وارد می شود، شدت می یابد.
درمان واریکوسل
واریکوسل بیماری بی خطری است که در موراد عادی نیازی به درمان ندارد. اما باید به صورت دوره ای طبق نظر پزشک معاینات لازم انجام شود تا خطری فرد را تهدید نکند. اگر فرد قصد فرزنددار شدن دارد، باید به صورت دوره ای مثلا هر شش ماه یکبار آزمایش اسپرم دهد تات از نظر باروری بررسی و معاینات لازم انجام شود و باروری مرد را تحت تاثیر قرار ندهد. روش های درمان واریکوسل غیر تهاجمی و غیر جراحی است که طبق نظر پزشک تجویز می گردد.
۵- عفونت بیضه
التهاب و عفونت بیضه ها که ممکن است در یک یا دو بیضه بروز یابد، معمولا به دلیل عوامل باکتریایی است. این عفونت باکتریایی از طریق مقاربت جنسی منتقل می شود. عفونت بیضه باعث ایجاد درد می شود و باروری فرد را تحا تاثیر قرار می دهد. این بیماری با دارودرمانی از بین می رود که حدودا چندین هفته زمان می برد.
علائم عفونت بیضه
- تورم بیضه ها
- درد بیضه ها
- تب
- حساس شدن بیضه ها
- حالت تهوع و استفراغ
درمان عفونت بیضه
اگرچه بیشتر اوقات، عفونت بیضه را می توان آن با دارو درمان کرد، اما بهتر است بدانید که این عارضه معمولا باعث کوچک شدن آن ها، آبسه یا چرکی شدن کیسه بیضه، عفونت مکرر اپیدیدیم و ناباروری می گردد. بنابراین، در صورت مشاهده این علائم هرچه سریعتر به متخصص مراجعه نمایید.
۶- هیپوگنادیسم
هیپوگنادیسم زمانی ایجاد می شود که بیضه ها به اندازه کافی هورمون تستوسترون تولید نکنند. این بیماری به دو نوع هیپوگنادیسم اولیه و هیپوگنادیسم ثانویه تقسیم بندی می شود. در نوع اولیه اختلال در خود بیضه ها وجود دارد، در حالی که در نوع ثانویه، پیام های شیکیایی که مغز برای ترشح تستوسترون ارسال می کند، دچار اختلال می شود.
علائم و درمان هیپوگنادیسم
کمبود تستوسترون در مردان می تواند باعث مشکلات متعددی شود. مهمترین علائم عبارتند از:
- اختلال نعوظ
- کاهش میل جنسی
- ناباروری
- افزایش بافت سینه
- کاهش موهای بدن و ریش
- افسردگی
- خستگی و گرگرفتگی
استفاده از درمان جایگزینی تستوسترون بهترین روش برای رفع این بیماری است که شامل دارو، ژل های موضعی و تزریق می شود. لازم به ذکر است که اگر یک علت زمینهای برای هیپوگنادیسم مانند وضعیت هیپوفیز وجود داشته باشد، ممکن است علائم هیپوگنادیسم با مشکل برطرف شود.
۷- هیدروسل
به تجمع مایع در اطراف بیضه، هیدروسل گفته می شود که می تواند یک یا هر دو بیضه را درگیر کند. این عارضه معمولا باعث تورم در ناحیه کیسه بیضه و کشاله ران می شود. هیدروسل اغلب در نوزادانی رخ می دهد که بین شکم و کیسه بیضه منفذی دارند، اما گاهی اوقات در اواخر زندگی رخ می دهد. لازم به ذکر است که هیدروسل در مردان در مردان معمولاً به دلیل آسیب، التهاب، عفونت بیضه ها یا اپیدیدیمیت ایجاد می شود.
علائم و درمان هیدروسل
اگرچه تورم اصلی ترین نشانه این بیماری است، اما هر چند وقت یکبار، هیدروسل می تواند علائمی غیر از تورم ایجاد کند که عبارتند از:
- درد خفیف
- حساسیت
- قرمزی کیسه بیضه
هیدروسل معمولاً دردناک یا مضر نیست و ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. با این حال، هر گونه تورم در کیسه بیضه باید توسط پزشک ارزیابی شود.
کلام آخر
در صورت بروز علائم هر یک از این بیماری ها باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کرده تا درمان آغاز شود. بیماری های بیضه باتوجه به علل و علائم روش های مختلف درمانی دارد که بنا بر شرایط فرد و طبق نظر پزشک انتخاب می گردد. توجه داشته باشید که عدم درمان به موقع در بیمارهای بیضه می تواند سبب بروز مشکلات جدی مانند اختلالات جنسی، ناباروری در مردان و حتی از دست دادن بیضه ها شود. بنابراین برای جلوگیری از این عوارض احتمالی به بهترین متخصص اورولوژیست مراجعه نمایید.
در صورتی که در زمینه بیماری های بیضه و روش های درمان آن ها سوالی دارید می توانید در انتهای همین مقاله بخش نظرات آن را با دکتر محمد هادی قیومی متخصص اورولوژی مطرح کنید.
۰ Comments